بررسی تطبیقی موارد ثبوت مهرالمثل در فقه امامیه و شافعیه

پایان نامه
چکیده

نکاح یکی از عقود غیر مالی است که آثار مالی زیادی به همراه دارد. یکی از آثار مالی نکاح، مهریه است. مهریه مالی است که به واسطه عقد ازدواج، مرد موظف می شود تا آن را به همسرش بپردازد. صحت عقد ازدواج دائم بستگی به ذکر مهر هنگام اجرای صیغه نکاح ندارد و عقد نکاح بدون تعیین مهر در ابتدا که از آن به مهرالمسمی تعبیر می شود نیز جایز است. یکی از عوامل ثبوت مهردر نکاحی که مهرالمسمی در آن معین نشده است نزدیکی زوج با زوجه است که موجب استقرار مهرالمثل بر ذمه زوج می شود. و استقرار مهرالمثل بر ذمه زوج در فقه اسلامی منحصر به این مورد نیست و موارد زیادی را چه در بحث نکاح و چه در بحث حدود و دیات در بر می گیرد که این پژوهش به آن می پردازد. مهرالمثل مهری است که بر اساس شرایط، شئونات و احوالات زوجه تعیین می شود. مهرالمثل در چند صورت ثابت می شود: 1- در صورتی که مهرالمسمی در زمان عقد تعیین شده ولی به دلایلی بطلان عقد ثابت شده باشد و نزدیکی هم صورت گرفته باشد. 2- در صورتی که مهرالمسمی در زمان عقد تعیین نشده و نزدیکی صورت گرفته باشد. 3- مواردی در بحث حدود و دیات که در آن به دلایلی مهرالمثل برای زن ثابت می شود. نسبت به موارد ثبوت مهرالمثل در سه صورت فوق الذکر، فقهای امامیه و شافعیه بحث های مختلفی مطرح کرده اند. موارد زیادی توسط فقها مطرح شده و به طور کلی، در برخی از موارد مانند فساد عقد، ارتداد زوجین، عدم ذکر مهر در عقد، وطی به شبهه، اکراه زن به زنا، از بین بردن موی سر زن و ... در مورد ثبوت مهرالمثل بین فقها اتفاق نظر وجود دارد و در مواردی از قبیل مجهول بودن مهر، اختلاف زوجین در مقدار مهر، صداق مشروط به شرط فاسد و ... بین فقهای امامیه و یا بین فقهای امامیه و شافعیه اختلاف نظر وجود دارد و هر یک دلایل خاص خود را مطرح کرده اند که در این پژوهش، به تفصیل ذکر خواهد شد.

منابع مشابه

بررسی قانون حجر و موارد آن در فقه امامیه

یکی از موضوعات در فقه و حقوق اسلامی موضوع «حجر» است. بعضی افراد با این‌که شرعاً و قانوناً مالک اموالی شناخته شده‌اند، به جهت مصالح خودشان و با مصالح دیگران از تصرّف کردن در مجموع اموال و یا بخشی از دارایی خود ممنوع خواهند بود. در مقاله‌ی حاضر اولاً موارد محجورین و دوران حجر آن‌ها مورد بررسی قرار گرفته و از آن‌جا که علّت منع تصرّف و حجر مواردی عمده‌ای از محجورین، عدم رشد کافی آنان است و برای رفع حجر ...

متن کامل

موارد نقض احکام قضایی در فقه امامیه

در فقه امامیه حکم قاضی نقض‌شدنی نیست، مگر در مواردی که اشکالی در آن وجود داشته باشد. در بیان جهاتی (اشکالاتی) که موجب نقض حکم می‌شوند، در خصوص برخی از جهات از قبیل «واجد شرایط نبودن قاضی صادرکنندۀ حکم» و «بی‌اعتباری دلیل مبنای حکم» با بیان‌های مختلف و دیدگاه‌های متفاوت مواجه نیستیم، اما در خصوص برخی دیگر از جهات نقض احکام، از قبیل «خطای قاضی در استنباط» و «خلاف واقع بودن حکم» با تعابیر و تفاسیر...

متن کامل

موارد وجوب خمس از دیدگاه فقه امامیه

چکیده: خمس حق مالی است که خداوند متعال، بر بندگانش واجب کرده است. و از حقوق واجب مالی است که در صورت فراهم بودن سایر شرایط، پرداخت آن بر هر مکلفی واجب می‌باشد. اسلام برای تزکیه انسان، ایجاد مساوات و قوام و دوام نظام اقتصادی جامعه و ساختن مدینه فاضله، قوانینی وضع فرموده است. که نه تنها فاصله‌ی غنی و فقیر در جامعه کم شود بلکه افق زندگی طبقات مختلف، از حیث ثروت و نعمات مادی به هم نزدیک شود. لذا پس...

متن کامل

راههای ثبوت هلال در فقه امامیه

بحث ثبوت هلال ماه از مباحثی است که همه انسانها به نوعی به آن نیاز دارند. شریعت مقدس اسلام نیز برخی از اعمال و عبادات را معلق به ثبوت هلال، نموده است. این رساله از پنج فصل تشکیل شده است. در فصل اول به بیان کلیات پرداخته و در فصل دوم، رویت هلال را از نظر علم هیئت مورد بررسی قرار داده ایم . فصل سوم به بررسی دیدگاه علما درباره اتحاد یا اختلاف فقها پرداخته است. فصل چهارم که مهمترین فصل این پایان نام...

15 صفحه اول

بررسی قانون حجر و موارد آن در فقه امامیه

یکی از موضوعات در فقه و حقوق اسلامی موضوع «حجر» است. بعضی افراد با این که شرعاً و قانوناً مالک اموالی شناخته شده اند، به جهت مصالح خودشان و با مصالح دیگران از تصرّف کردن در مجموع اموال و یا بخشی از دارایی خود ممنوع خواهند بود. در مقاله ی حاضر اولاً موارد محجورین و دوران حجر آن ها مورد بررسی قرار گرفته و از آن جا که علّت منع تصرّف و حجر مواردی عمده ای از محجورین، عدم رشد کافی آنان است و برای رفع حجر ...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


نوع سند: پایان نامه

وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه یزد - دانشکده علوم انسانی

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023